Financiële ontwikkelingen

De lasten zijn vanaf 2026 € 875.000 structureel hoger vanwege het uitgangspunt dat de parkeerexploitatie een gesloten systeem is. In het raadsvoorstel parkeertarieven is daarom het stoppen met afdragen aan de exploitatie als “knop” aangewezen om de totale ambitie rond parkeergarages betaalbaarder te maken. Verder zal daarbij nog onderzocht worden of dan ook echt alle gemeentelijke straatparkeerkosten aan de businesscase worden toegerekend.

Het gemeentelijk vastgoed Achterom 103-121 is verouderd, staat leeg en kan in de huidige staat niet toekomstbestendig verhuurd worden. Deze locatie zal derhalve worden gerenoveerd, verduurzaamd en herontwikkeld. De renovatie van het kantoorgebouw etc. van eerdere investeringen in het gebouw, zoals de klimaatinstallaties, die niet langer benut kunnen worden op moment van renovatie maar nog niet volledig zijn afgeschreven. De totale afboeking bedraagt eenmalig € 1.545.000.

Gelijktijdig met deze renovatie wordt gekeken naar de ontwikkelmogelijkheden voor het Paviljoen, welk aan de voorzijde van het kantoorgebouw ligt. Momenteel is een ontwikkelplan in voorbereiding waarbij wordt onderzocht hoe de exploitatie van dit deel van het gebouw vormgegeven zal worden. 

Er zit tijdsdruk op deze renovatie en herontwikkeling omdat besloten is om de backoffice activiteiten van de GR Sociaal in het Achterom onder te brengen en dit rond dezelfde periode als de inhuizing van het Dordthuis dient te gebeuren. Rondom de inhuizing van de GR Sociaal in Dordthuis speelt een BTW vraagstuk. Door alleen de frontoffice van GR Sociaal in het Dordthuis te vestigen kan de BTW afdracht en daarmee de financiële impact hiervan worden verlaagd. De ontwikkelmogelijkheden en ligging van het Achterom waren doorslaggevend om de backoffice activiteiten hier onder te gaan brengen. De oorspronkelijk beoogde backoffice vierkante meters in het Dordthuis kunnen (tegen dezelfde huisvestingskosten) worden ingevuld door de servicegemeente activiteiten die nu nog vanuit de locatie Noordendijk plaatsvinden. Voor die locatie is een onderzoek gestart naar herontwikkelingsscenario’s.

Voor de ontwikkeling Achterom vragen we tegelijkertijd een voorbereidingskrediet aan voor een nadere uitwerking en optimalisering van de huidige renovatieplannen van € 535.000. Het voorbereidingskrediet is onderdeel van de exploitatie. De kapitaallasten van dit krediet verwerken we in de verhuursom en zijn daarmee afgedekt.

Als onderdeel van het programma Stadsas Dordrecht vormt het Maasterras een grote stap in het versterken van de stad door het toevoegen van ruim 2.000 woningen. 
Door het toevoegen van woningen en daarmee inwoners draagt de ontwikkeling ook bij aan een beter draagvlak voor de bestaande voorzieningen in de stad. Dit draagvlak uit zich ook in toekomstige hogere gemeentelijke inkomsten die nog niet in de begroting zijn verwerkt. 

Binnen de businesscase van het Maasterras is een aantal investeringen opgenomen die ten goede komen aan heel de stad. Dit betreft een rioolgemaal inclusief bergbezinkbassin, de tunnel in deelgebied M1 en de nieuwe aanlanding van de brug.  

Voor de tunnel en het gemaal is in 2029 een voorbereidingskrediet opgenomen van € 0,6 miljoen. Zodra er meer duidelijk is over de gemeentelijke kosten voor het gemaal en de tunnel worden de betreffende kredieten in volledigheid voor de uitvoering aangevraagd.  

De totale kapitaallasten voor de investeringen in Maasterras fase 1 lopen op tot structureel € 1,26 miljoen. Het bedrag aan rentelasten wat nu is opgenomen in de programmatabel maakt onderdeel uit van deze kapitaallast van € 1,26 miljoen. Voor meer achtergrond over deze bedragen verwijzen wij u naar het raadsvoorstel omtrent vaststelling bestemmingsplan en grondexploitatie Maasterras fase 1. 

De bijbehorende rentelasten bedragen in 2025 € 20.000 en lopen daarna op tot € 148.000 in 2029. De dekking van deze rentelasten vindt plaats vanuit toekomstige groei van de stad (zie hiervoor de stelpost Groei van de Stad uitgaven op programma Bestuurlijk en Ondersteunend). 

Vooruitlopend op deze kapitaallasten vragen we een krediet aan voor de voorbereiding en cofinanciering voor de verkorte aanlanding ter grootte van in totaal € 13,8 miljoen en € 0,6 miljoen voorbereidingskosten voor het gemaal en de tunnel.

De bedragen voor indexaties op uitgaven en inkomsten zijn opgesplitst naar de programma's. Dit geeft inzicht de kostenstijgingen in ieder programma, c.q. wat er vanuit het programma aan extra inkomsten wordt gegenereerd door indexatie. Voorts laten we de centrale stelpost die betrekking heeft op deze indexatie voor 2026 vrijvallen ter dekking van deze prijsstijgingen.

Neutrale ontwikkelingen (enkel effect tussen en/of binnen programma's) zijn apart inzichtelijk gemaakt. Budget neutrale wijzigingen leiden op totaal begrotingsniveau per saldo niet tot resultaatafwijkingen op de baten of lasten. Voor saldo neutrale ontwikkelingen waar een reserve mee gemoeid is, is in het raadsvoorstel een beslispunt opgenomen. Ook is hiervoor een bijlage bij deze perspectiefnota opgenomen (bijlage 6 ).

We heffen weer leges voor Tijdelijke VerkeersMaatregelen (TVM). In coronatijd is deze vorm van leges afgeschaft. Het gaat om ongeveer 1.200 aanvragen per jaar. Van de 1.200 aanvragen, worden er ongeveer 520 omgezet in verleende ‘vergunningen’. Daarnaast zijn er 240 meldingen verwerkt.

We zetten in op het verhalen van alle kosten bij ontwikkelaars. Bij ontwikkelingen door derden zetten wij ons als gemeente in. Volgens de wet moet de gemeente deze kosten via een anterieure overeenkomst verhalen op de initiatiefnemer. In de uitwerking van dit kostenverhaal is de gemeente tot op heden "gastvrij" geweest, met als gevolg dat de gemeente een deel van de kosten niet verhaalt. 

Momenteel wordt vaak één bedrag afgesproken, terwijl processen meestal lang doorlopen met verschillende aanpassingen gedurende het proces. Om tot een volledige dekking van onze inzet te komen, is het nodig om zo snel mogelijk na de eerste screening van een derdenontwikkeling tot een intentieovereenkomst met bijbehorende betaling te komen. Daarna volgt de anterieure overeenkomst. Op het moment dat plannen gedurende dit proces gewijzigd worden, worden kosten van de gemeente doorberekend aan initiatiefnemer.

In de huisvestingsverordening, die door het college is voorgesteld aan de raad (besluitvorming naar verwachting in juni 2025), zijn enkele versoepelingen opgenomen voor woningsplitsing. Om de kwaliteit van de woningvoorraad te kunnen behouden en de kwaliteit van de leefomgeving te kunnen waarborgen gaat dit alleen om specifieke situaties; bijvoorbeeld woningen waar de eigenaar zelf blijft wonen. De verwachting is dat dit om een beperkt aantal woningen (20) per jaar zal gaan. Bij ongeveer de helft van de gevallen zorgt dit voor extra inwoners, en dus extra rijksinkomsten.

Bij de GR Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (hierna: OZHZ) is de uitvoering van een aantal wettelijke taken van de gemeente belegd. Tegenover een deel van de werkzaamheden van OZHZ staan legesinkomsten. Niet alle werkzaamheden van OZHZ zijn kostendekkend vanuit de legesinkomsten. Momenteel zetten we in op een zestal zoekrichtingen:

1. Legestarieven APV-taken verhogen  
   Er is ruimte om de legestarieven voor de werkzaamheden ten behoeve van de APV-taken te verhogen, waarmee deze op het niveau van vergelijkbare gemeenten komen. Bij de uitwerking hiervan bekijken we de samenhang met overige doorgevoerde ombuigingsmaatregelen, om stapeling bij sectoren te beperken. 
2. Onderzoek naar deregulering  
   Als gemeente stellen wij de regels vast in het omgevingsplan en bepalen we welke bouwactiviteiten vergunningplichtig zijn. Wanneer meer activiteiten vergunningsvrij kunnen plaatsvinden of een versimpeling van regels wordt doorgevoerd, nemen de kosten van toetsing af. 
3. Stimuleren van vergunningsvrij verbouwen  
   In de kleine bouwaanvragen in met name woongebieden zitten regelmatig zaken die net niet vergunningsvrij zijn. En het zijn juist nu juist deze kleine aanvragen waar we verlies op maken. We verkennen hoe we hierin zodanig kunnen sturen dat meer activiteiten vergunningsvrij zijn. 
4. Beperken juridische toets en inzet  
   Samen met OZHZ bezien we hoe we de risicobeheersing rondom buitenplanse activiteiten kunnen optimaliseren. 
5. Zakelijker omgaan met initiatieven  
   We brengen op dit moment geen kosten in rekening voor de toetsing van initiatieven. We verkennen of we dit wat zakelijker kunnen aanpakken en of er mogelijkheden zijn hier kosten voor in rekening te brengen. 
6. Uitvoeringskosten bij nieuw en aangepast beleid  
   Bij keuzes rondom nieuw beleid brengen we scherper in beeld welke consequenties er in de uitvoering aan verbonden zijn. Hierdoor werken we aan kostenbeperking.